CEYDA ULUKAYA- Milli İstihbarat Teşkilatı’nın (MİT) 97’nci yılına ithafen 19 Ocak itibarıyla AKM’de kapılarını açan Temas İstanbul sergisi, tarihsel süreçte MİT’in başarıları ve zorlu mücadelelerine, olaylar, belgeler, objeler ve dijital içerikler ışığında tanıklık etmeyi sağlıyor. Gizli dinleme ve izleme amaçlı kullanılan pek çok objenin yer aldığı sergi, 11 Şubat’a dek ziyarete açık kalacak. Serginin “Gelecek” bölümünde ise hologram yoluyla mesajı yayımlanan MİT Başkanı İbrahim Kalın, gençlere teşkilattaki kariyer fırsatlarını anlatıyor.
Küratörlüğünü Zihni Tümer’in yaptığı sergi, MİT’in 97 yıllık tarihini Vatan, Gelenek, Gelecek ve Gurur başlıkları altında dört farklı kavramsal çerçeveden izliyor. Serginin ilkinin 2018’de Ankara’da açıldığını belirten Tümer, “Ankara’daki sergi de çok ilgi görmüştü ancak orada yalnızca objeler sergileniyordu. İstanbul sergisini teşkilat yerleşkesi içinde bulunan ve dış ziyarete kapalı olan müze biriminin fikriyle yeniden kurguladık. Müzedeki birkaç istasyonun transkriptini buraya taşıdık. Ayrıca çağdaş sanatçıların işlerine yer verdik” diyor.
İLGİNÇ DİNLEME-İZLEME CİHAZLARI
“Temas İstanbul” sergisinde yer alan bazı gizli dinleme cihazları şöyle:
* Böcek: 2011 yılında dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Keçiören’deki ikametgahında ve resmi ofislerinde MİT ekiplerince bulunan Böcek isimli gizli dinleme cihazında, çoklu priz girişlerine yerleştirilen telsiz vericiler bulunuyor.
* Ayakkabı: 1967-1989 yılları arasında yapılan teknik aramalarda ele geçirilen kontakt mikrofonlar ve ayakkabı topuğuna gizlenmiş telsiz verici kullanımı.
* Robot kravat: 1965-1980 yılları arasında kullanılan, operasyonlarda görüntü almayı sağlayan robot kravatlarda broş görünümlü ve çapı 1.5 cm olan bir kamera bulunuyor.
* Kalem: Gizli dinlemeler için üretilen, içerisinde pil yuvası ile ses vericisi bulunan dolma kalem.
* Kol saati: Çeşitli operasyonlarda gizli dinleme için sıklıkla kullanılan kablolu kol saatleri.
* Tuğla içinde dinleme cihazı: 1965 yılında MİT tarafından Avrupa’daki bir Türk Büyükelçiliği’nde ele geçirilen gizli dinleme cihazı tuğla içerisine yerleştirilmiş halde.
* Çengil Vakası: Bulgaristan lehine Türkiye’de ajanlık yapan ve 1980’de MİT tarafından yakalanan Muzaffer Çengil’in telsiz cihazı olarak kullandığı baskül ve diğer ekipmanlar.
* Telsizler: Aselsan’ın ürettiği ve ilk kez MİT’in kullandığı telsizler, haberleşme güvenliğini artırdı.
